“PRIMA Programı 2021 yılı Bölüm 2 çağrısı kapsamında desteklenen projelerden biri olan TECHONEY Projesi'nde yer alan 8 ülke içerisinde Türkiye de ortak olarak yerini aldı.

8 farklı ülkenin ortaklaşa başlattığı projeyi bilimsel çalışmalarını Türkiye’de Ordu Üniversitesi yürütüyor.

Ordu Üniversitesi Ünye İktisadi Bilimler Fakültesi İktisat Bölüm Başkanı Prof. Dr. Seval Mutlu Çamoğlu öncülüğünde yürütülen proje için dün Kahve Ateşi (Motto) Restoran’da araştırmacılar bir araya gelerek Ünye’de seminer düzenlendi.

Balın güvenilebilirliği, izlenmesi ve sertifikasyonu teması üzerine yapılan çalışmayla, tüketicinin güvenilir bala ulaşması hedefleniyor.

Son yılların gıda güvenilirliği konusunda en önemli sorunlardan biri haline gelen “Gerçek bal/sahte bal nasıl anlaşılır?” tartışması yaşanırken, ulusal boyutta balın analiz edilip, bilimsel çalışmalar doğrultusunda güvenilirliğinin tescillenerek tüketiciye sunulmasını hedefleyen proje, tüketiciyi rahatlatacağa benziyor.

Seminere, Projede Araştırmacı olarak görev alan Ordu Üniversitesi Ünye İktisadi Bilimler Fakültesi Dekanı Gürol Özcüre, Gıda Mühendisliği Bölüm Başkanı Zekai Tarakçı, Tarım Bakanlığı Gıda Laboratuvarı Araştırmacı Emin Ustaoğlu, Ordu Arıcılık Araştırma Enstitüsü Müdürü Şeref Cınbırtoğlu, TÜBİTAK Tarafından burs verilen yüksek lisan kursiyerleri Proje Asistanı Veysel Aydın, pilot üreticiler ve Büyükşehir Belediyesi Temsilcisi katılarak, balın geleceğini masaya yatırdılar. Yapılan toplantıda, sorunun ortaya konulması, mevcut durumun ne olduğu projenin uygulanabilirliği üzerine toplantı yapıldı.

Projede asıl hedef, küçük bal üreticileri üzerinden yapılacak çalışmayla blok zincir teknolojisi ile perakendeci ve uluslararası iş modeli tasarlamak konusunu kapsıyor.

Projeyle ilgili gazetemize röportaj veren, proje sorumlusu Ordu Üniversitesi Ünye İktisadi Bilimler Fakültesi İktisat Bölüm Başkanı Prof. Dr. Seval Mutlu Çamoğlu, balın sorunları, güvenilebilirliği ve izlenilebilirliği konusunda 8 ülke ile birlikte ortak çalışma yürüttüklerini ve projeden çok olumlu sonuçlar alacaklarının altını çizerek, şu ifadeleri kullandı.

PROJEDE 8 ÜLKE VAR. BİRİSİ TÜRKİYE…

“TECHONEY Projesi,  Prima ile TÜBİTAK ortak çalışması üzerine kabul edilen bir proje… Projenin 8 ortak ülkesi var. Türkiye bu projede ortaklardan sadece biri…  Merkezi İspanya olan proje, Zaragoza’da bir araştırma enstitüsü tarafından yürütülüyor.

Projede, Fas, Cezayir, Tunus, Türkiye; Avrupa ayağında da İspanya, İtalya, Fransa ve Lüksemburg var.”

BİZ, BAL TİCARETİ KISMINDAYIZ DAHA ÇOK…

“Fransa ve Lüksemburg bu projenin “Blok Zincir Teknolojisini” geliştirmek üzere çalışan mühendislik kısmını oluşturuyor. Biz ise, bal ticareti kısmındayız daha çok… Biz Akdeniz havzasındaki önemli üreticilerden biriyiz. Hatta, Türkiye Akdeniz’e kıyısı olan ülkeler içerisinde bu projedeki en büyük bal üreticisi.

Bu ülkelerde benzer çalışmalar yapılacak. Özellikle temamız küçük bal üreticileri üzerine ve burada üretilen balların Ordu’da bulunan bal enstitüsünde kalite sertifikasyonunu sağlamak.

Orada bal analize gidecek, çeşitli testler yapılacak. Kalite özellikleri tespit edilecek. Bunlar blok zincir teknolojisine girilecek ve içerisinde perakendeciler ve uluslararası firmalar, ulusal firmaların olduğu bir sistem, bir iş modeli tasarlamak amaçlanıyor. Böylece bal ticaretini bu bölgede ve ülkemizin birçok bölgesinde bal üretimi yapılıyor.”

SOFRALARA ERİŞİNCEYE KADAR KALİTENİN İZLENEBİLİRLİĞİNİ OLUŞTURMAK İSTİYORUZ

“Projede sadece Ordu yok. Proje ortağı Ordu Üniversitesi olduğu için öncelik Ordu’nun…  Örneğin Mersin Üniversitesi’nde de araştırmacımız var. Sivas bölgesi var. Oradaki üreticilere de ulaşacağız. Ve böylelikle bir blok zincir ağı oluşturacağız. Üretimden perakendeye, perakendeden nihai tüketiciye, yani balın son olarak sofralara erişinceye kadarki kalitenin izlenebilirliğini oluşturmak istiyoruz.

Bu aşamada, teknolojik alt yapının geliştirilmesi ve bunun uygulanmasını yani bu uygulanabilirliği proje kapsamında 3 yıllık süre boyunca test edeceğiz.”

TÜKETİCİ GENİŞ BİR BİLGİ AĞINA SAHİP OLACAK

“İzlenebilirlik sistemi oluşturacağız. Bu, şu anlama geliyor. “Bal hangi üreticiden alındı?” “Hangi zamanda üretildi?”, “Hangi kalite özelliklerine sahip”, “Hangi çiçeklerden ve polenlerden üretildi” ve “hangi bölgelerde üretildi?” gibi bir sürü bilgiyi kapsayacak. Yani son tüketici geniş bir bilgi ağına sahip olacak.

“Bu bal nerede satılıyor ve tüketici nereden temin edebilir?” gibi çok bilginin olduğu bir sistem olacak.

GÜVEN TEŞKİL EDEN TÜM KURUMLAR BU PROJENİN İÇERİSİNDE

“Bu projenin temelinde gıdanın güvenilirliği var. İnternette müthiş bir bilgi kirliliği var. Herkes her balı ortaya koyuyor. Bu çalışmanın içerisinde güvenilirlik var. Bunu teknoloji ağı üzerinden gerçekleştirilecek kalite sertifikasyon firması içinde, resmi kamu kurumları içinde, TÜBİTAK içinde uluslararası Prima Avrupa birliği ayağı var, Tarım Bakanlığı ve üniversitelerimiz var. Güven teşkil eden tüm kurumlar bu projenin içerisinde. Bundan sonraki aşamada tüketiciler de projemizde yer alacak. Sadece üretici değil, tüketicinin de somut ihtiyaçlarını belirlemek istiyoruz. Bilimsel ayağının çok geniş olduğu bir proje olacak. Son derece olumlu sonuçlar elde edebileceğimiz bir proje hedefliyoruz.” dedi.”

LABORATUVARLARIMIZDA PROJENİN ANALİZLERİNİ YAPMAKTAYIZ

Projede görev alan Ordu Arıcılık Araştırma Enstitüsü Müdürü Şeref Cınbırtoğlu da yaptığı açıklamada önemli detaylara yer vererek, şunları söyledi.

“Enstitümüz, Tarım Ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Ve Politikalar Müdürlüğü (TAGEM)’e bağlı 49 araştırma enstitüsünden bir tanesi olarak faaliyetlerini yürütmekte. Arıcılıkla ilgili ülkenin tüm alanlarında çalışmalarımız var. Üreticilerimizin başta bal olmak üzere ürünlerinin laboratuvarlarımızda güvenli bir şekilde analizlerini yaparak tüketiciye sunulmasını sağlayacağız.

Enstitü olarak, Avrupa Birliği destekli yine Ordu Valiliği himayelerinde “Arım-Balım-Peteğim” projesini faaliyete geçirdik. Bu projenin paketleme kısmını birliklerimiz yürütmekte… Bizlerde enstitü laboratuvarlarında analizlerini yapmaktayız. Bir bakıma üreticilerimizin ürettikleri ürünlerin kalite sertifikasyonlarını vererek güvenli olarak tüketiciye ulaşmasını sağlamaktayız.

ÜRETİCİNİN KENDİ MARKASINDA MARKALAŞMASINI DA SAĞLIYORUZ

“Gıda bölümümüzde biyolog, kimyager ve uzmanlarımız var. Bize gelen balın ve diğer arı ürünlerinin hem cihazlarda, hem de polen gibi uzmanlık isteyen alanlarda çalışmasını yaparak tüketicinin ürettikleri ürünün değer kazanmasını sağlıyoruz. Proje kapsamında olan küçük bal üreticilerine bu imkânı sağlamış olacağız.

Küçük bal üreticileri bize ham bal ile geldiği zaman analizlerini yapıyoruz. Uygunluğu görüldükten sonra isterse kendi markasında markalaşmasını sağlayarak etiket dizaynına varana kadar bunların yönlendirmesini yaparak, tüketicimizin nihai olarak kendi ürününü markalı bir şekilde etiketlenmiş ve paketlenmiş olarak kendisine veriyoruz.” şeklinde konuştu.

HABER/ ÜNYE VİZYON